Świątynia Sybilli w Puławach
Jednym z najbardziej monumentalnych elementów architektonicznych, jakie wzbogacają park otaczający puławską rezydencję, jest Świątynia Sybilli. Budynek ten umieszczono na tej samej skarpie, nad którą rozciąga się cały pałac: w położonej poniżej dolinie znajduje się odnoga Wisły. Jest to dość wierna replika pogańskiej świątyni Westy, jaka znajduje się w Tivoli, pod Rzymem. Księżna Izabella Czartoryska, z której inicjatywy reorganizowano puławski ogród, osobiście widziała stylizowane rotundy w oryginalnych parkach angielskich i pomysł nadwornego architekta od razu przypadł jej do gustu. Patronką budynku obwołano Sybillę – mitologiczną wieszczkę, która sprawowała pieczę nad losami państw i narodów. Zamysł księżnej szedł bowiem dalej: w tym okazałym, okrągłym budynku miały być przechowywane artefakty dokumentujące chwalebną przeszłość Polski. O tym szczytnym celu daje znać inskrypcja umieszczona nad wejściem: Przeszłość – Przyszłości. Charakter budynku czyni z niego miejsce unikalne na skalę całej Polski. Ta wybudowana w 1801 roku budowla stała się bowiem pierwszym polskim muzeum. Miejsce to posiadało już wtedy kustosza, który oprowadzał gości po wnętrzu i objaśniał każdy eksponat z osobna. Początkowo zwiedzającymi byli oczywiście możni przebywający z wizytą u księstwa, lecz dziś Świątynię odwiedzają turyści z Polski i świata.
